چگونه انتقادپذیر باشیم؟؟
من مدتها آدم زود رنجی بودم، بسیار حساس و نازک نارنجی !! بسیاری از مواقع کاری میکردم و طوری رفتار میکردم که کسی از من انتقاد نکند، ایراد نگیرد !!
چرا که ذهنیتی که الان در مورد انتقاد دارم را آن زمان نداشتم و این ذهنیت نو را مدیون کتابی هستم به نام «تیغ» که نوشته استاد بهرام پور است که زندگی من را
متحول کرد.
ما خاطره های خوبی از شنید انتقاد نداریم،همیشه همه جا به ما گفتهاند که انتقاد پذیر باشیم
اما کسی به ما یاد نداده که چگونه باید پذیرای انتقادها باشیم و در مقابل تیغ انتقاد چه واکنشی داشته باشیم؟
آیا میدانستید که اگر ما بر این مقوله تسلط داشته باشیم میتوانیم در مقابل انتقادات نه تنها دوام بیاوریم بلکه از آنها برای رشد خودمان استفاده کنیم و از انتقاد آن تیری که به
سمت ما پرتاپ شد تا قلب ما را پاره کند بهره مند شویم؟!!
بریم ببینم که انتقاد پذیری چی هست؟ و چی نیست و چه فرمولی باید به کار برد برای دوام آوردن در مقابل انتقادات؟؟
انتقاد پذیری:
انتقاد پذیری یعنی اینکه هنگامی که از ما انتقادی میشود ما به جای هول کردن و ترسیدن و یا خشمگین و عصبانی شدن، آرامش خود را حفظ کنیم و سعی کنیم از آن انتقاد در راستای رشد خودمان بهره ببریم.
یعنی با صبوری خوب گوش کنیم وببینیم که طرف مقابل دارد به چه چیزی انتقاد میکند و در صورت نیاز حتی سوال بپرسیم تا شفاف شویم و اگر انتقاد را درست و وارد دیدیم از آن به خوبی استفاده کنیم و آن ایراد
را برطرف کنیم و رشد کنیم.
انتقاد پذیری چی نیست؟؟
انتقاد پذیری مفاهیم زیر را شامل نمیشود:
پذیرش تمام انتقادها
انتقاد پذیری هرگز به این معنی نیست که هر انتقادی که به ما شد ما بی چون و چرا آن را بپذیریم، ما قرار است که در پذیرش انتقاد استراتژی داشته باشیم ، یعنی سبک سنگین کنیم که آیا این انتقاد وارد است؟؟
اگر بله چرا وارد است و من چکار میتوانم بکنم ، اگر نه وارد نیست، چرا وارد نیست ؟؟ باید بررسی شود در هردو حالت.
مشاجره کردن:
قرار نیست ما با فردی که به ما انتقاد کرده وارد بحث و جدل و مشاجره شویم، ما با طمانینه گوش میدهیم و میدانیم که انتقاد آن فرد ارزشمندی ما رو زیر سوال نخواهد برد و ما همواره آدم ارزشمندی هستیم و عزت نفس
بالایی داریم و در حین حال طرف مقابل هم فرد ارزشمندی است، پس با کسی درگیر نمیشویم.
جلب نظر همه آدمها:
در تلاش بودن برای اینکه توجه همه آدمها را به خود جلب کنیم طوری که هیچکس به ما انتقاد نکند و از ما ایراد نگیرد همچین چیزی میسر نیست زیرا ما هرگز قادر نخواهیم بود که رضایت تمام آدمها را جلب کنیم و در هر
صورت آنها به ما انتقاد خواهند کرد، پس این مقوله احتناب ناپذیر است.
هرکی هر چی دلش خواست به ما بگه:
ابزار مورد نیاز در انتقاد پذیری عزت نفس است و طبق تعریف عزت نفس ، من آدم ارزشمندی هستم و دیگران هم ارزشمند میبینم پس اجازه نمیدم که کسی توهین کند و ما به رفتار قاطعانه و محترمانه در پذیرش انتقاد به شدت نیازمندیم.
فواید انتقاد پذیری:
اگر ما از انتقادها نترسیم و خوب به آنها گوش کنیم و از آنها بخوبی در جهت رشد خودمان بازخورد بگیریم قادر خواهیم بود که همیشه ایرادها و ضعفها ونقاط کورمان را از طریق دیگران شناسایی کنیم و آنها را رفع کنیم و
هر روز بهتر از روز قبل شویم و رشد کنیم و انسان بهتری شویم.
کنترل خشم
نکته ای که در انتقاد پذیری مهم است این است که هنگام شنیدن انتقاد ما بتوانیم خشم خودمان را کنترل کنیم
و بر خودمان مسلط شویم تا بتوانیم بهترین بهره را از آن ببریم، میدانم این مورد به شدت زمانبر وسخت است و نیاز به تلاش
و تمرین بسیار دارد پس سعی کنیم هنگام انتقاد شنیدن آرامش خود را حفظ کنیم و بهترین رفتار را در مقابل فرد منتقد داشته باشیم.
فرمول انتقاد پذیری:
اول: فعالانه گوش کردن
دوم: تشکر از توجه
سوم: ابراز تأسف
چهارم: پرسش از طرف مقابل
پنجم: توضیح و جبران
گوش دادن مؤثر
خوب است بدانیم که گوش دادن با شنیدن متفاوت است، همین الان که شما در حال خواندن این مطلب هستید
صداهای زیادی را در اطرافتان میشنوید، صدای هام یخچال، صدای فن، تق تق، اطرافیان، ماشین و موتور…
اما به کدام یک از این صداها توجه میکنید؟ این صداها را صرفا میشنویم بدون اینکه به آنها توجه کنیم !!
اما گوش دادن متفاوت است و یک عمل فعالانه است ما گوش میکنیم و همراه با آن توجه
میکنیم که داریم چه صدایی میشنویم؟ آن صدا چیست و چه میگوید؟؟!!
دریابیم آن فرد چه میگوید، فعالانه یعنی اینکه گوشی و عوامل حواسپرتی را بذاری کنار و تماما در لحظه و با توجه حضور داشته باشی درآن مکان و خوب درک کنیم که او چه میگوید.
وسط حرفش نمیپریم و صحبتهایش را قطع نمیکنیم، او را قضاوت نمیکنیم و احساسات خود را دخیل نمیکنیم.
تشکر از توجه
وقتی فردی از ما انتقاد میکند چه انتقاد به جا باشد و چه انتقاد به جا نباشد ما باید از فرد بخاطر توجهی که به ما داشته است
با توجه به فضایی که بینمان حاکم است با مدل و لحن گفتاری متناسب تشکر کنیم.
ابراز تأسف
حالا که صحبتهای طرف مقابل تمام شد بخاطر شرایط ایجاد شده ابراز تأسف میکنیم.
پرسش از او جهت یافتن دلیل
در این مرحله برای اینکه شفاف شویم و سوتفاهمات رفع شوند از فرد سؤال میکنیم که کدام رفتار ما او را آزرده کرده است؟
توضیح و جبران
اگر انتقاد وارد بود و ما رفتار یا کار اشتباهی کرده باشیم موظفیم که از او بخاطر شرایطی که ایجاد کردیم عذرخواهی کنیم و حتما خطایمان را جبران کنیم.
اگر دیدیم که انتقاد وارد نیست فقط توضیح میدهیم و نیاز نیست که عذر خواهی کنیم لازم به ذکر است که انصاف را فراموش نکینم و اگر واقعا مقصر نبوده ایم اینگونه رفتار کنیم.
گاهی هم میدانیم که ادامه بحث منجر به مشاجره و دعوا خواهد شد در این مواقع فقط توضیح میدهیم و میگذریم و زیاد خود را درگیر ماجرا نمیکنیم.
ممنون که تا اینجا همراهم بودید من از این تکنیکها بهره زیادی بردم امیدوارم که شما نیز با بکارگیری این فرمولها بهترین بهره ها در مقابل تیغ انتقاد ببرید و هر روز بهتر از روز قبل بدرخشید
و به انسان ارزشمندتری تبدیل شوید.
دیدگاهتان را بنویسید