گفتگوی هنرمندانه:

تجربه های ناخوشایند در گفتگو

بیشتر ما تجارب تلخی از گفتگوها و مباحث بیهوده ای داریم که راه به جایی نبرده اند و

در نهایت حاصلی جز کینه و دلخوری و احساسات تلخ نداشته است.

شاید تجربه ی دوری کردن از فردی را هم داشته باشید، فقط به این دلیل که دوست ندارید با او صحبت کنید.

ارتباط و گفتگو

ما انسانها به ایجاد ارتباط نیازمند هستیم و برای ساخت آن به مهارتی به نام گفتگو  احتیاج داریم، ما برای قانع کردن دیگران و موثر بودن خود باید این مهارت را تقویت کنیم.

گفتگو کردن یک  رفتار متمدنانه، هدفمند، انسانی و صمیمانه است، اما داشتن این مهارت مستلزم تلاش و آموزش است.

مهارت گفتگو یعنی انتقال افکار، احساسات ، ایده ها به مخاطب و همچنین دریافت آنها از طرف مقابل می باشد و البته فقط به همین جا ختم نمیشود و در نهایت به آشنایی با طرز فکر طرف مقابل منتهی میشود.

اگر در این مهارت خبره شویم میتوانیم از ارتباطات خود لذت ببریم و دیگران را بیشتر درک کنیم و تعارضات کمتری را تجربه کنیم.

شاید شما هم تجربه گفتگوهایی را دارید که از اینکه نتوانستید طرف مقابل را قانع کنید عصبی شده اید و از نتیجه مذاکره راضی نبودید، باید بدانید که تحقیقات نشان داده است که در مذاکرات شانس تغییر عقاید برابر با صفر است .

یعنی اینکه ما در بحثهای سیاسی، دینی، و …، برای قانع کردن طرف مقابل و تغییر باور و عقیده ی او هیچ شانسی نداریم.

پس در گفتگوهایمان بهتر است که از مجادله دوری کنیم و هنرمندانه گفتگو کنیم.

قبل از هر چیز آگاه باشیم که هرگز همه ی واقعیت توسط انسانها قابل درک نیست ،در هیچ موضوعی همه ی واقعیت نزد هیچ فردی نیست.

هر انسانی یکسری تجارب و مشاهدات دارد که در زندگیش از همه ی آن تجارب استفاده نمیکند بلکه بخشی از آنها را  طبق نیاز خود گلچین میکند و بر اساس آنها برای خودش یک سری پیش فرض میسازد

و بر اساس همین پیش فرضها برای خودش باورهایی میسازد و در ادامه همین باورها را بیشتر تقویت میکند ، با مطالعه کتابهای هم سو با باورش ، حضور در جمع های موافق با باورهایش و… این باورها قوی تر و قوی تر میشوند.

تغییر باور برای مغز هزینه بر است و چسبیدن به باورها و تغییر ندادن عقاید ساده تر و راحت تر است.

تعصب چه مشکلاتی برای ما ایجاد میکند ؟

خطای تایید :

اولین مشکلی که تعصب برای ما ایجاد میکند مشکل خطای تایید است، یعنی ما دنبال چیزهایی می گردیم که باورهای ما را تصدیق و تایید کند. یعنی اگر باوری داریم کتابهایی را میخوانیم که باور ما را تصدیق میکند در جمعی حضور می یابیم که هم سو و هم راستا با باورهای ماست و به همین دلیل باورهایمان را به چالش نمی کشیم.

تک دلیلی دیدن :

مشکل بعدی تعصب داشتن تک دلیلی دیدن دنیا است، یعنی برای هر چیزی ، هر مشکلی فقط یک دلیل وجود دارد و لاغیر !! فکر میکنیم با همان یک دلیل قادر هستیم تمام مشکلات را حل کنیم .

برچسب زدن :

در گفتگوها معمولا سریع اطرافیان را دسته بندی میکنیم  ، قبیله ای میبینیم ،به افرادی که در قبیله ی فکری و سمت و سوی باوری ما نیستند هر بر چسبی که بخواهیم می زنیم.

پس برای گفتگو کردن باید  تفاوتهای فردی را بپذیریم ، اینقدر به باورهای خود نچسبیم و تعصب نداشته باشیم .

روشی به نام Deep canvassing یا کاوش عمیق وجود دارد که اگر  به آن مسلط شویم شانس تغییر عقاید از صفر درصد به ده درصد افزایش می یابد

کاوش عمیق Deep canvassing

با تسلط بر این مبحث ما در گفتگوهایمان  و در ارتباطاتمان میتوانیم انسان بهتر و موثری شویم .

برای کاوش عمیق در گفتگوهایمان باید چگونه رفتار کنیم ؟

نُه (9) گام برای تغییر عقاید :

گام اول : ایجاد یک محیط امن

در یک گفتگو  باید برای مخاطب یک محیط امن فارغ از تعصب ایجاد کنیم.

باید این حس را به او القا کنیم که من فقط به عنوان یک انسان در کنار تو هستم ، تمام! تا فرد بتواند حرف بزند و به ما اعتماد کند.

گام دوم : توجه به باور و ادعای فرد

هنگام صحبت اجازه می دهیم تا او کاملا به راحتی حرف بزند و از تجربه خودش بگوید.

مواظب باشیم که از تجربه ی خودمان حرف نزنیم ، صحبتهایش را قطع نکنیم و کاملا گوش کنیم که او چه می گوید و در صورت نیاز یادداشت برداری میکنی.

احتمالا او از چیزهایی حرف میزند که شنیدنش برای ما بسیار سخت است اما باید تحمل کنیم و فقط گوش کنیم.

گام سوم :گرفتن تایید از مخاطب

بعد از اینکه صحبتهایش تمام شد ، برداشت خودمان را از حرفهای او بیان مکنیم.

جمع بندی میکنیم و به او اطمینان می دهیم که منظورش را درست متوجه شده ایم.

گام چهارم :شفاف سازی واژگان با تعریف او

اگر در حین صحبتهایش از کلمه ای استفاده کرد  از او میپرسیم منظور شما از این کلمه چه بود ؟

مثلا می گوید آزادی ، وحشی و… بعد از اتمام صحبتهایش از او می پرسیم منظورت از آزادی چیست ؟ و… و اینگونه معنی کلمات را با او شفاف میکنیم.

گام پنجم :اعتماد به باور

از او می پرسیم که چقدر به باورهایش مطمئن است ؟ چند درصد اطمینان دارد ؟

گام ششم : مسیر اعتماد

با پرسشگری از او میپرسیم که چگونه به این میزان از یقین رسیده است.

گام هفتم : روش ارزیابی دلایل چه بوده است ؟

از او میپرسیم که از چه روشی برای ارزیابی کیفیت دلایلش استفاده کرده است ؟ و به او فرصت می دهیم که جواب دهد که آیا این دلایلش دلایل خوبی هستند ؟ معتبرند یا خیر .

گام هشتم : جمع بندی

بعد از تمام اینها از صحبتهای او یک جمع بندی میکنیم و از او تشکر میکنیم . می گوییم که حتما در موردش فکر میکنم و از او میخواهم که خودش هم  بیشتر فکر کند.

گام نهم : کسب اجازه

در مرحله ی آخر از او اجازه میگیریم که آیا مایل است در زمان دیگری هم مجدد در مورد این بحث صحبت کنند یا خیر.

در این روش ما فرد را متقاعد نکردیم اما او را وا داشتیم که خودش به دنبال حقیقت برود. ما میخواهیم با دیگران گفتگو کنیم که با طرز فکرشان آشنا شویم و  باورهای خودمان را نیز به چالش بکشیم.

یک بحث را که همیشه برایتان پرچالش بوده است انتخاب کنید و کمی آن رازیر و رو کنید و مطالب مخالف عقیده تان را بررسی کنید . یا با یک فرد یک گفتگو به روش کاوش عمیق انجام دهید .